Najpierw o wolności. Nowy cykl interdyscyplinarnych debat „Pro Tempore. Dialog nauk”
Ks. prof. Pawlina, który od maja 2020 r. przewodniczy Komitetowi Nauk Teologicznych PAN podkreśla, że istotą tego projektu jest zaproszenie do dialogu przedstawicieli różnych dyscyplin naukowych. Z zainteresowaniem odnieśli się już do tej propozycji rektorzy warszawskich uczelni. Debaty, choć adresowane przede wszystkim do środowiska akademickiego, będą dostępne dla każdego i będzie można je śledzić na platformie streamingowej pod adresem: https://protempore.mkw.pl/
Do wakacji zaplanowano 3 debaty, które będą toczyły się w obrębie humanistyki. Ich inicjator ma nadzieję, że z czasem dołączą również przedstawiciele nauk ścisłych.
Pierwsza debata: o wolności
Pierwsza debata na temat “Wolność i odpowiedzialność w dobie naturalizmu antropologicznego” odbędzie się w piątek 22 stycznia o godz. 19.00.
Pojęcie wolności nie jest jednoznaczne. Zmieniało się na przestrzeni lat. Czym jest obecnie? To problem, z jakim zmierzą się prof. Stanisław Judycki – filozof, kierownik Zakładu Metafizyki i Filozofii Religii Uniwersytetu Gdańskiego, prof. Konrad Talmont-Kamiński – filozof i kognitywista, kierownik Zakładu Socjologii Poznawczej w Instytucie Filozofii Uniwersytetu w Białymstoku oraz o. Janusz Pyda OP – filozof i teolog z Akademii Katolickiej w Warszawie.
Refleksja będzie kontynuowana podczas kolejnych debat. W marcu na temat “Czy można być wolnym i odpowiedzialnym w świecie sztucznej inteligencji?” a w maju wokół kwestii “Moralność a prawo stanowione”.
Potrzebny dialog różnych dyscyplin
“Od nauki wypada oczekiwać, że wskaże najlepszy kierunek rozwoju świata. Nie byłoby dobrze, gdyby o naszym rozwoju decydowały wyłącznie polityka, ekonomia i publicystyka. Trzeba nam głębszego spojrzenia” – postuluje ks. prof. Pawlina, zapraszając do uczestnictwa w debacie.
Rektor Akademii Katolickiej w Warszawie zwraca uwagę, że każda z dyscyplin naukowych opisuje rzeczywistość, ale wycinkowo, w wybranym zakresie, a jego zdaniem, potrzeba obecnie dialogu różnych dyscyplin naukowych, w tym teologii. Podkreśla, że nauka ma być w służbie życiu, a nie tylko prowadzić badania głównie na potrzeby publikacji naukowych – podkreśla.
W jego ocenie, w obecnych realiach odbiorcy mediów nie odróżniają opinii od faktów i dlatego nauka musi pomóc w nazwaniu i uporządkowaniu rzeczywistości. – Potrzeba interwencji świata nauki, który zupełnie na innym poziomie da fundament do rozmów prowadzonych np. przez publicystów.
Jaka w tym rola teologii?
– Nauki teologiczne wychodzą z propozycją “zacznijmy rozmawiać” – odpowiada ks. prof. Pawlina. Zwraca też uwagę, iż teologia opisuje rzeczywistość w świetle Objawienia, inne nauki z właściwych sobie perspektyw. – Wzajemnie się nie wykluczamy, ale chcemy uzupełniać – podkreśla teolog z Akademii Katolickiej w Warszawie, która jest współorganizatorem cyklu debat “Pro tempore. Dialog nauk”.
– Jako przewodniczący Komitetu Nauk Teologicznych PAN inicjuję tę debatę, ale to nie znaczy, że nasz głos będzie decydujący – deklaruje ks. prof. Pawlina, który ma nadzieję, że do filozofów i teologów dołączą także przedstawiciele innych dyscyplin. Szczególnie liczy na odzew kolegów z Polskiej Akademii Nauk. Jeśli będzie można, chcemy się spotykać i tworzyć środowisko wymiany myśli, tak by nauka była “przewodnikiem w mądrym życiu” – deklaruje.
Komitet Nauk Teologicznych Polskiej Akademii Nauk został powołany do istnienia w 2003 roku. W jego skład wchodzi 30 teologów reprezentujących różne ośrodki naukowe w Polsce. Celem tego gremium jest ocena i inicjowanie badań naukowych dotyczących zarówno wiary religijnej jako ważnego zjawiska w świecie, jak i badań dotyczących przekonań religijnych oraz ich uzasadnień, zaliczanych w tradycji europejskiej do dyscypliny zwanej teologią.
Od maja 2020 przewodniczącym Komitetu jest ks. prof. Krzysztof Pawlina, rektor Akademii Katolickiej w Warszawie (wcześniej Papieskiego Wydziału Teologicznego w Warszawie Collegium Joanneum).